افزایش سرکوب در بلوچستان پس از جنگ ایران و اسرائیل؛ روایت نماینده بی‌اچ‌آرجی از جنایات ساختاری در سکوت جامعه جهانی
به گزارش گروه حقوق بشر بلوچستان، امروز شنبه ۱۴ تیر ۱۴۰۴ در استکهلم سوئد در پی شدت‌یافتن سرکوب‌ها پس از درگیری‌های اخیر میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل، خانم فریبا برهانزهی، فعال حقوق بشر و نماینده گروه حقوق بشر بلوچستان، طی سخنرانی‌ای صریح و تأثیرگذار، نسبت به روند تشدید خشونت‌ها و نقض حقوق بشر در بلوچستان هشدار داد و آن را نتیجه بی‌توجهی مستمر جامعه بین‌المللی عنوان کرد.
وی در سخنان خود با اشاره به الگوی همیشگی رژیم جمهوری اسلامی در استفاده از بحران‌های خارجی برای افزایش فشارهای داخلی گفت: «هر بار که جمهوری اسلامی تحت فشار بین‌المللی قرار می‌گیرد، شدت سرکوب داخلی را چند برابر می‌کند. اما این سرکوب‌ها، پس از جنگ اخیر، در مناطقی مانند بلوچستان به‌مراتب شدیدتر و خشن‌تر اعمال شده‌اند، آن‌هم در سکوت کامل جهانی.»
خانم برهانزهی با اشاره به آنچه «بی‌هزینه‌ترین سرکوب از نظر رژیم ایران» می‌نامد، تأکید کرد که بلوچستان همواره قربانی سیاست‌های امنیتی بوده، اما اکنون در روزهای پس از جنگ، فشارها ابعاد گسترده‌تری یافته‌اند؛ از قطع اینترنت و برقراری وضعیت شبه‌نظامی تا بازداشت‌های گسترده به اتهام جاسوسی، صدور احکام اعدام برای نوجوانان، رد مرز شهروندان فاقد شناسنامه، و شلیک‌های بی‌ضابطه‌ای که جان زنان و کودکان را گرفته‌اند.
او در ادامه با ذکر چند نمونه از قربانیان اخیر، چهره‌ای ملموس از عمق فاجعه به تصویر کشید:
«حسنیه کلکلی»، معلم ۴۰ ساله و مادر چهار فرزند، که پس از جنگ و در حالی که منتظر دخترش بود، توسط نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در خیابان هدف گلوله قرار گرفت و جان خود را از دست داد.
روز ۱۰ تیرماه، نیروهای امنیتی با تجهیزات نظامی سنگین و پهپاد به روستای گونیچ از توابع شهرستان خاش یورش بردند که منجر به کشته‌شدن «لالی بامری» و «خان‌بی‌بی بامری» و زخمی‌شدن ۱۱ زن، از جمله یک مادر باردار شد که جنین خود را از دست داد.
برهانزهی همچنین به وضعیت نگران‌کننده‌ی زندانیان بلوچ اشاره کرد و افزود: «فقط در فاصله ۸ آوریل تا ۸ ژوئن ۲۰۲۵، دست‌کم ۶۳ زندانی بلوچ اعدام شدند. اما آنچه بیش از همه باعث نگرانی‌ست، تایید احکام اعدام چند نوجوان بلوچ در همان روزهای آغازین جنگ است.»
او اسامی چند تن از این نوجوانان را ذکر کرد:
«محمد درویش نارویی» و «یاسین کبدانی» که در زمان بازداشت تنها ۱۸ سال داشتند و اکنون به اتهام محاربه زیر حکم اعدام قرار دارند.
«بنیامین کوهکن»، نوجوان ۱۶ ساله‌ای که پس از بازداشت و تحمل شکنجه‌های شدید جسمی و روحی، به قرنطینه منتقل شده و هیچ اطلاعی از محل نگهداری او در دست نیست.
در ادامه، خانم برهانزهی با تأکید بر اینکه در بلوچستان هر زندانی بلوچ، حتی با اتهام «عادی»، در واقع یک زندانی سیاسی‌ست، افزود: «نوجوانان ۱۵ و ۱۶ ساله فقط به‌خاطر نسبت خانوادگی با یک فعال سیاسی بازداشت می‌شوند؛ مثل ‘ولید’، ‘ادهم نارویی’ و ‘محمد زین‌الدینی’ که با وجود رد اتهامات در دادگاه، تنها به‌دلیل خویشاوندی با افرادی کشته‌شده، همچنان در بازداشت به‌سر می‌برند.»
او در پایان سخنانش تأکید کرد که سکوت در برابر این جنایات ساختاری، زمینه را برای تکرار و تعمیق آن‌ها فراهم می‌کند. وی خطاب به جامعه جهانی و مردم ایران گفت: «رژیم ایران باید بداند که هر سرکوبی، با هر عنوانی، برایش هزینه خواهد داشت. ما صدای تمام قربانیان هستیم. جان یوسف، حسنیه، خان‌بی‌بی، لالی و همه‌ی کشته‌شدگان برای ما مهم است. بلوچستان زنده است و ما هرگز سکوت نخواهیم کرد.»
خانم برهانزهی سخنان خود را با این جمله به پایان رساند:
«نه به سرکوب، نه به اعدام، نه به جنگ‌افروزی، نه به آپارتاید علیه مردم بلوچ!»
@BHRG